Na czym polega wyważanie elementów wirujących?

Układy mechaniczne zamontowane w wielu maszynach, urządzeniach, a także pojazdach – samochodach, sprzęcie rolniczym i budowlanym zawierają wiele elementów, które rotują z dużą prędkością. Są to zarówno koła jezdne i zamachowe, jak i wszelkiego rodzaju wały oraz wirniki od stosowanych w turbinach po rozmaite pompy. Ich prawidłowe działanie wymaga zachowania osiowości ruchu obrotowego, w przeciwnym razie pojawiają się nadmierne obciążenia poszczególnych podzespołów w tym zwłaszcza łożysk. Sposobem na zaradzenie niekorzystnym zjawiskom jest właściwe wyważenie elementów wirujących. Przekonajmy się, jakie niezbędne czynności wchodzą tu w grę oraz sprawdźmy, w jaki sposób przebiegają.

Jakie są skutki niewyważenia elementów wirujących?

Zakłócenia w ruchu obrotowym w postaci braku osiowości rotującej części oraz generowanych przez to zjawisko obciążeń w tym niebezpiecznych wibracji i odkształceń wiążą się z nieprawidłowym rozkładem mas. Może to stanowić poważny problem ze względu na znaczną ilość obrotów, jakie wykonuje element. Mogą one obejmować przemieszczenie masy względem środka obrotu, związane z różną odległością od niego, a więc promieniowe albo jej przesunięcie poza płaszczyznę tworzoną przez zmianę położenia środka masy względem osi symetrii. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z niedoważeniem statycznym, skutkującym wystąpieniem sił prowadzących do zmiany docisku, co będzie ważne np. dla kół jezdnych. W drugim w grę wchodzi pojawianie się niedoważenia dynamicznego tzw. bicia, czyli wystąpienie sił skręcających, mogących doprowadzić m.in. do dużych obciążeń łożysk oraz mocowań.

Jak wyważa się elementy wirujące?

Sposobem na wyważenie elementów wirujących jest wprowadzenie masy, która umieszczona po przeciwległej stronie zmniejszy oddziaływanie powstających drgań harmonicznych, których ilość i rozmieszczenie jest uzależnione od rodzaju niewyważenia oraz tego ile harmonicznych pojawia się podczas jednego obrotu. Warto wspomnieć, że wyważanie nie musi dotyczyć przedmiotów okrągłych – będzie też potrzebne m.in. przy wszelkiego rodzaju wiatrakach, wentylatorach i dużych mieszadłach, mających promieniście rozchodzące się ramiona.

Wróć do bloga